در نخستین کنگره حزب اعتدال و توسعه مطرح شد؛
روحانی: اگر اعتدال و توسعه فقط به دو کلمه تشکیل‌دهنده نام خود متعهد باشد، به وظیفه حزبی خود عمل عمل کرده‌است
تاریخ انتشار : جمعه ۱۰ بهمن ۱۳۸۲ ساعت ۰۶:۴۳
اگر حزب اعتدال و توسعه به دو کلمه تشکیل‌دهنده نام خود تنها متعهد باشد قطعا به وظیفه خطیر حزبی خود در این زمینه به درستی عمل عمل کرده‌است
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی با اشاره به وجود کلمه حزب در قرآن مجید به مفهوم جدید حزب در عصر حاضر اشاره و خاطرنشان کرد: «حزب به مفهوم جدید آن یکی از آثار توسعه سیاسی و جزء مفاهیم مدرن محسوب می‌شود، یعنی حزب را باید در کنار واژه مشروعیت، کارآمدی و انتخابات ببینیم و معنا کنیم».
وی با بیان این‌که حزب به مفهوم جدید آن در اوایل قرن 19 در اروپا متولد شد و به تدریج جزء ارکان نظام دموکراسی شد، افزود: «حزب به مفهوم جدید آن سازمانی است مستمر و دیرپا، و دارای تشکیلات منظم، دارای رهبر یا رهبرانی است که همیشه در پی فتح قدرت هستند و می‌خواهند کرسی‌های بیشتر را در مجلس و تسلط بیشتر را در قوه مجریه داشته باشند».
دبیر شورای عالی امنیت ملی حزب را سازمانی خواند که می‌خواهد در سراسر یک سرزمین و کشور گسترش یابد و دارای شعبه‌های محلی است و گفت: «حزب تشکیلاتی است که می‌خواهد در یک رقابت آشکار و شفاف ظهور و بروز پیدا کند».
وی تصریح کرد: «بنا نیست حزب کار مخفی کند، کار حزب رقابت سیاسی است، اما به طور آشکار و روشن».
روحانی با تاکید بر این‌که حزب باید دارای اهداف و استراتژی روشن باشد، اظهار داشت: «نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظام مردم‌سالار همواره از نوسازی سیاسی هم‌چون نوسازی اقتصادی و فرهنگی استقبال خواهد کرد. اگر می‌خواهیم این نظام مردم‌سالار بماند و برای دیگران یک الگو باشد باید همواره در فکر بازسازی و نوسازی باشیم».
وی با تاکید بر این‌که اصول مفاهیم سنتی را ارج می‌نهیم، افزود: «اما باید واقعیت‌های دنیای امروز را در نظر داشته باشیم، بی‌تردید حزب محصول تحول بنیادین در عرصه‌ی سیاست، اقتصاد و فرهنگ است».
روحانی معتقد است که زایش حزب بدون تحول بنیادین در این سه عرصه جامعه امکان‌پذیر نیست، و حزب در جامعه‌ای که از لحاظ سیاسی دارای مشروعیت سنتی باشد مفهومی ندارد.
وی در این راستا به نظام گذشته در ایران اشاره و حزب تحمیلی رستاخیز را یادآور شد و با بیان این که فعالیت حزب پیش شرط اساسی دارد، ادامه داد: «آزادی مردم، آزادی بیان، آزادی عقاید، برابری حقوق افراد جامعه و شهروندان، پیش شرط‌های فعالیت حزب هستند».
دبیر شورای عالی امنیت ملی تصریح کرد: «حزب زمانی متولد می‌شود که دیواره‌های مشروعیت سنتی فرو ریزد و یک مشروعیت قانونی در جامعه حاکم شود و دیگر یک شخص حاکم نباشد، بلکه ساختار حاکم شود و به جای حاکمیت سلیقه‌های فردی، قانون حاکم شود. وی بر این اعتقاد است که آنچه مشروعیت را می‌سازد تمایل، نظر و رای افراد است».
روحانی هم چنین به بعد اقتصادی در یک جامعه برای تولد حزب اشاره و خاطرنشان کرد: «حزب در جامعه‌ای که در آن توسعه اقتصادی وجود ندارد متولد نمی‌شود».
روحانی در این راستا این پرسش را مطرح کرد که در جامعه‌ای که مردم به معاش خود نیازمندند حزب می‌تواند چه مفهومی داشته باشد و ادامه داد: «حزب زمانی جایگاه خود را می‌یابد که جامعه بتواند به سمت ارزش‌های فرامادی حرکت کند، و جامعه‌ای که به نان شب محتاج است کی می‌تواند به فکر حضور در عرصه سیاسی باشد»؟
وی تصریح کرد: «در جایی که انباشت سرمایه و تولید و گسترش نیازمندی‌ها و مصرف معنا ندارد ظهور و بروز حزب نیز مفهومی ندارد».
وی معتقد است: «در جامعه‌ای که دارای حرکت و رشد اقتصادی باشد حزب مفهومی واقعی پیدا می‌کند».
دبیر شورای عالی امنیت ملی هم‌چنین به بعد فرهنگی برای تولد احزاب در جامعه اشاره کرد و گفت: «جامعه‌ای که از لحاظ فرهنگی کاملا بسته باشد، و تفکر در آن انزواگرایی سیاسی باشد، و در آن تحقیر دنیا مطرح باشد، و علم و عقل و خردورزی جایگاهی نداشته باشد حزب مفهومی ندارد».
وی تاکید کرد: «در یک تحول اقتصادی، سیاسی، فرهنگی حزب به مفهوم مدرن آن ظهور می‌یابد و می‌تواند کارکردهای سه گانه معروف خود را دنبال کند».
روحانی شکل‌دهی به افکار عمومی و نخبه‌پروری را از وظایف و کارکردهای حزب دانست و افزود: «حزب باید تلاش کند که مردم را به سمت حرکت در عرصه سیاست تشویق کند و برای آنها حق‌شان را در دخالت در سرنوشت خود تشریح کند».
دبیر شورای عالی امنیت ملی حق تعیین سرنوشت را نه تنها یک حق شهروندی، بلکه بر اساس اسلام یک وظیفه شرعی و بر اساس انقلاب یک کار انقلابی خواند و ادامه داد: «اگر در یک جامعه مشارکت مردمی سیر نزولی بپیماید باید احزاب را مورد سوال قرار داد».
وی در این راستا به نفع و وظیفه احزاب در تشویق مردم برای حضور و مشارکت در عرصه‌های مختلف اشاره و خاطرنشان کرد: «مشارکت مردمی در صورتی تحقق می‌یابد که شهروندان به مشارکت تمایل داشته باشند و نظام سیاسی نیز مشارکت را از جمله حقوق شهروندی بداند و به آن عمل کند».
روحانی برگزیدن افراد برای انتخابات از سوی احزاب و معرفی آنها به مردم را از جمله وظایف احزاب دانست و تصریح کرد: «ای کاش احزاب جامعه ما به حد و رشدی می‌رسیدند که برای انتخابات نیاز به فیلتری جز فیلتر حزب نداشتیم». وی بر این اعتقاد است که این امر چنانچه احزاب فعال شوند و به وظیفه خود عمل کنند امکان‌پذیر است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی افزود: «ای کاش می‌شد که به سمتی حرکت کنیم که احزاب فیلترهای اصلی برای کاندیداها باشند و نیازی به فیلترهای دیگر نباشد، و این امکان‌پذیر است؛ اگر به معنای واقعی کلمه دنبال توسعه سیاسی باشیم».
وی تاکید کرد: «اگر توسعه سیاسی حاصل شود دچار این پیچ و خم‌ها نخواهیم شد».
روحانی هم‌چنین به وظیفه جهت‌دهی مردم برای انتخاب افراد به عنوان یکی دیگر از وظایف احزاب اشاره کرد وگفت: «الآن ما در شرایط ویژه‌ای هستیم، نظام نوپایی داریم و کار آزاد سیاسی را هنوز زیاد تجربه نکرده‌ایم. تنها 25 سال از عمر انقلاب طی شده و این در حالی است که دهه اول آن را در مسائل داخلی و جنگ طی کرده‌ایم. همه فرصت ما فرصت 15 ساله پس از جنگ بود، در حالی که کشورهای غربی در زمینه آزادی و انتخابات سابقه سیصد ساله دارند».
وی برای این کسب تجربه و رسیدن به حد لازم در زمینه آزادی و انتخابات به نقش مهم احزاب اشاره کرد و گفت: «در این راستا باید از ظهور و تولد احزاب جدید و فعالیت آنها در جامعه خوشحال باشیم».
روحانی با بیان این که «از آنجا که مردم از برخوردهای سیاسی
اگر حزب اعتدال و توسعه که امروز اولین کنگره خود را تشکیل داده، بتواند به شعارهای خود پایبند بماند قطعا امر بسیار مبارکی را برای جامعه به ارمغان آورده است.
وی از دانشگاه به عنوان مهمترین عرصه آماده و حاضر برای تحرک در عرصه‌های اجتماعی یاد کرد و اظهار داشت: «متاسفانه آمار و ارقام در دانشگاه‌ها نشان می‌دهد جز تعداد بسیار محدودی، دانشجویان کم کم به سمت سیاست‌گریزی و انزوا در حال حرکتند، که این یک علامت خطر، چراغ قرمز و آژیر برای همه مسئولین امر است».
وی با طرح این سوال که چرا باید در آستانه 25 سالگی انقلاب دانشجویان و اندیشمندان به این نقطه برسند، از این امر اظهار تاسف کرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان این‌که جامعه ما عطش اعتدال دارد و همواره در پی توسعه می‌باشد متذکر شد: «اگر حزب اعتدال و توسعه که امروز اولین کنگره خود را تشکیل داده، بتواند به شعارهای خود پایبند بماند قطعا امر بسیار مبارکی را برای جامعه به ارمغان آورده است».
وی ایجاد همبستگی ملی، رابطه صحیح بین مردم و جامعه حاکمان و دولت، اعتماد در مردم نسبت به نظام، آموزش‌های سیاسی اخلاق به مردم و حرکت احزاب در قالب قانون و برنامه‌ریزی برای حل مسائل مهم اقتصادی، سیاسی را به عنوان مهمترین رسالت احزاب در جامعه امروز دانست و خاطرنشان کرد: «اگر احزاب بتوانند مسائل منطقه‌ای، محلی و قبیله‌ای را کنار بگذارند و مردم را به یک همبستگی ملی دعوت کنند و تنها منافع ملی و منافع مشترک کل جامعه برای‌شان مهم باشد قطعا همبستگی و وفاق ملی در جامعه به وجود خواهد آمد».
روحانی با تاکید بر این‌که فعالیت احزاب باید در جهت ترویج همبستگی ملی باشد نه انشقاق و تفرق سیاسی، خاطرنشان کرد: «اگر محصول فعالیت یک حزب انشقاق باشد باید در عملکرد خود شک کند؛ و همواره تجدید نظری بر اعمال خود داشته باشد».
روحانی گفت: «برای یک حزب افتخار نیست که شکاف‌های ملی را افزایش دهد، بلکه افتخار یک حزب این است که وحدت ملی بیافریند».
وی کاهش سوء تفاهمات بین جامعه و نظام جمهوری اسلامی را یکی دیگر از کارکردهای بنیادی احزاب دانست و افزود: «احزاب در شرایطی که نظام این فرصت را به آنها بدهد، باید سوءتفاهمات را کاهش داده و نزاع‌ها و پیکارهای خشن سیاسی را به سمت قالب‌ها و چارچوب‌های مسالمت‌آمیز و عقلانی در جامعه هدایت کنند».
روحانی ادامه داد: «اگر احزاب برنامه مدون و درستی داشته باشند و همواره به کنکاش در امور جامعه بپردازند قطعا جامعه می‌تواند به اصلاحات واقعی رسیده، سیستم بروکراسی را تغییر داده و از وجود دولتی که همواره می‌خواهد در همه مسائل دخالت کند جامعه را نجات داده و برهاند».
وی هم‌چنین به قرار گرفتن تدریجی احزاب در پروسه تصمیم‌سازی تاکید کرد و افزود: «از آنجا که حرف و ادعای یک حزب واقعی این است که ما می‌توانیم همواره با برنامه‌های خود حتی یک کشور را اداره کنیم قطعا یک حزب درست و واقعی باید در همین راستا برای گره‌های کور راه حلی مناسبی ارائه دهد».
دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: «اگر مردم در جامعه به خود اعتماد به نفس نداشته باشند، و به نقش و وظیفه خود آگاه نباشند، و هم‌چنین از طرفی به نظام و مسئولین اعتماد کامل نداشته باشند، نتیجه‌ای جز انزوای سیاسی و تفاوت نخواهد داشت؛ اما اگر مردم به خود اعتماد کنند و نقش خود را همواره باور کنند، اما به دولت و نظام اعتماد نداشته باشند در جامعه شورش و اعتراض به وجود خواهد آمد، که دشمن امروز تنها به دنبال همین امر می‌باشد».
وی تاکید کرد: «اما اگر مردم به خود اعتماد نداشته و به وظیفه و رسالت خود توجه نکنند، ولی به نظام اعتماد کامل داشته باشند قطعا تابعیت محض و خودسپاری در آن جامعه به وجود خواهد آمد».
وی ادامه داد: «اما اگر جامعه‌ای هم به خود اعتماد داشته باشد و مردم رسالت سنگین خود را به خوبی حفظ کنند و همواره تمایل به حضور در صحنه داشته باشند، و در عین حال به نظام هم اعتماد کنند نتیجه‌ای جز مشارکت در آن جامعه به بار نخواهد آمد».
وی با طرح این پرسش که آیا با تعاملات فعلی در صحنه جهانی نظام جمهوری اسلامی می‌تواند به اهدافی که در چشم‌انداز بیست ساله مسئولین امر ذکر کرده‌اند برسد، افزود: «در چشم انداز بیست ساله، ایران کشوری توسعه یافته که حرف اول را در اقتصاد و هویت اسلامی و انقلابی می‌زند و الهام‌بخش در جهان اسلام با تعامل سازنده و موثر روابط بین‌المللی خود را پیش برد ترسیم شده، لذا ما برای رسیدن به این امر که خیلی هم دور از دسترس عقل هم نیست نیاز به فن آوری و تعامل گسترده با دنیا داریم».
روحانی ادامه داد: «احزاب وظیفه دارند همواره به مردم اعتماد به نفس دهند که شما اصل هستید، و حضور در صحنه سیاسی نه تنها به عنوان یک وظیفه شهروندی، بلکه به عنوان یک وظیفه‌ی دینی و ملی می‌باشد».
وی با تاکید بر این‌که این گونه امور به معنای انتقاد به دولت از سوی احزاب نیست، افزود: «احزاب باید هم نقش حمایتی و هم نقش انتقادی داشته باشند، و بگذارند اختلافات شکل منازعات و مخاصمات به خود بگیرد».
روحانی با تاکید بر این که باید راه مجاب‌سازی یکدیگر و گفت‌وگو را بیاموزیم، افزود: «احزابی که مردم را به خشونت دعوت می‌کنند و به جای گفتمان سیاسی جامعه را دائما به اعتراض دعوت می‌کنند به وظیفه و رسالت حزبی خود به درستی عمل نکرده‌اند. احزاب در این شرایط باید اخلاقیات و توسعه سیاسی را ترویج دهند».
روحانی با اعتقاد بر این‌که ما برای توسعه سیاسی نیاز به ویژگی‌ها و اخلاقیت خاصی داریم، اظهار داشت: «امکان‌پذیر نیست در جامعه به دنبال توسعه سیاسی باشیم اما مردم دچار انفعال باشند و احزاب به جای واقع‌گرایی و عملگرایی احساسات و شعارزدگی را در جامعه حاکم کنند».
وی با اعتقاد بر این‌که برخی احزاب امروز فقط تنها به هویت‌های قبیله‌ای خاص خود توجه دارند، متذکر شد: «نمی‌شود در یک جامعه به دنبال توسعه سیاسی بود، اما جای هویت‌های ملی هویت‌های محلی و قبیله‌ای نوین را حاکم کرد. ما باید همواره به دنبال هویت ملی باشیم و به جای دگرهراسی و ترس از بیگانه به طور مداوم مردم را برای حضور گسترده در صحنه تشویق کنیم».
روحانی با تاکید بر این‌که باید همواره در قالب قانون و اجماع نظر حرکت کنیم، افزود: «همان‌طور که تجربه چند سال گذشته نشان داده است تا اجماع نظر در کشور وجود نداشته باشد و همه احزاب و جریانات سیاسی به یک اجماع مشخص نرسند، جامعه به سمت موفقیت پیش نخواهد رفت».
دبیر عالی شورای امنیت ملی طرح برنامه مستقل برای تامین مسائل مهم سیاسی، اقتصادی، فرهنگی را از مسوولیت‌های مهم احزاب خواند و در پایان برای حزب اعتدال و توسعه جهت حرکت در مسیر و اهداف مدنظر، منافع ملی کشور و استقرار ثبات ملی اظهار امیدواری کرد و گفت: «اگر حزب اعتدال و توسعه در دومین کنگره خود بتواند با افتخار اعلام کند که برنامه مشخص و دقیقی برای کشور دارد و توانسته است انسان‌های ورزیده و نخبه‌ای را در رشته‌های مختلف تربیت کند، قطعا وظیفه مهم ملی و دینی خود را انجام داده است، در غیر این صورت باید در فعالیت‌های خود تجدیدنظر کند».
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.
